Түсінде аруақ шақыру

Кіріспе

Әр қазақ отбасының есінде ерекше орын алатын бір кеш бар, ол — әже жанына жиналған уақытта айтылатын әуезді әңгімелер. Бала кезімізде естіп өскен түс жорулар сол әңгімелердің ажырамас бөлігі болатын. Қызығы, бұл құбылыс әлі күнге дейін қызықтыруда. Әсіресе түсінде аруақ шақыру сынды ерекше сюжеттер неге көп адамның көңілін аударады? Бұл түс жоруды іздеудің себебі неде? Осы сұрақтарға жауап іздеп көрейік.

Халықтық түс жору

Қазақ халқының байырғы дәстүрінде түстердің мән-мағынасы үлкен орын алатын. Әжелеріміз «Түс – тегін емес» деп бастап, әр түсті өзінше жоритын. Мысалы, түсінде жылан көрген адамды дұшпан торып жүрген десе, ағып жатқан суды байқаған адамды уайымы тарайды деп сендірген. Бұл түс жорулардың бәрі халық арасында кең таралған, себебі олар ұрпақтан-ұрпаққа сабақтасып келеді.

Психологиялық түсіндірме

Ғылым мен мәліметтер дамыған заманда психология да түсті өз тұрғысынан қарастырады. Түсінде аруақ шақыру, негізінен, адамның ішкі уайымдары мен арман-мақсаттарының белгісі болуы мүмкін. Психологтар мұндай түсті адамның санасындағы естеліктермен және эмоционалды күйімен байланыстырады. Бұндай түс көргенде, өзіңізге сұрақ қойыңыз: мен қандай сезімде болдым? Соның астарында не жатыр?

Мифологиялық және символдық мағына

Әлем мифологиясында да түстер ерекше орын алады. Архетиптік образ ретінде аруақ – өткен мен болашақтың арасындағы байланыс нышаны. Түркі мифологиясында кей кездері аруақтар адамның қорғанышы ретінде көрінсе, әлемдік мифологияда аруақтар адамзат санасының мәңгілігінің символы ретінде көрінеді. Бұл түс адамзаттың рухани әлемінде қандай маңызға ие болуы мүмкін?

Исламша түс жору

Исламда түс көру мәселесі де бей-жай қаралмайды. Аруаққа байланысты түстердің өзіндік мағынасы бар. Дегенмен, Құран мен хадисте бұл тақырыптың нақты түсіндірмелері аз айтылғанымен, ислам ғұламалары түсті Алланың білдірген белгісі деп қарастырады. Мұндай түстер көбіне тәлім-тәрбие не ескерту ретінде қабылданады. Бірақ қатаң ұғымдарға берілмей, мағынасына ой жүгірткен жөн болар.

Жеке адамның тәжірибесіне байланысты

Түс жору – әр адамның жеке тәжірибесіне байланысты. Әр адамның өмірлік жағдайы және эмоционалдық күйі түстің мәніне әсер етеді. Сондықтан түсіңізді талдауға асықпаңыз. Түс күнделігін жүргізіп, талдауға болады. Өз сезімдеріңізге назар аударып, өмірдегі өзгерістерді ескеріңіз.

Қорытынды

Түс жорудың халықтық, психологиялық, мифологиялық және исламдық тұрғыларын қысқаша талқылай келе, түс – жай ғана ұйқыдағы елес емес екенін аңғарамыз. Ол біздің ішкі әлеміміздің айнасы. Сондықтан оның мағынасын түсініп, өзімізге қажетті сабақ алуымызға болады. Жүрегіңізге жақын түстердің мағынасына мән беріп, өміріңізді жаңа көзқараспен бастауға шабыттаныңыз. Түсіңіз жарық болсын!