Кіріспе
Ауыл өмірінің тереңінде, түнде көрген түстердің ерекше мәнге ие екенін сезінуіміз бекер емес. Бала күнімізде үлкендеріміздің «түсіңде қозы көрсең – несібе» дегенін жиі еститін едік. Түс жору – қазақ халқында маңызы зор тақырыптардың бірі. Бұл тек логикалық немесе ғылыми көзқарастың нәтижесі емес, әулеттерден-әулетке беріліп келе жатқан дәстүрлі білімнің бір бөлігі. Сондықтан да «Түсімде қозы көру нені білдіреді?» деген сұраққа жиі ізденеміз. Бүгінгі мақалада осы тақырыпты түрлі қырынан қарастырып көреміз.
Халықтық түс жору
Халықтық түс жору
Қазақ халқының дәстүрінде түс жору ерекше орын алады. Әжелеріміздің ертегі сияқты айтып отыратын түс жорулары бүгінде де құндылығын жоймаған. Мысалы, ертеде адамдар түсінде қозы көрсе, бұл олардың несібесі көбейетінін білдіреді деп түсінетін. Сол секілді, «жылан көрсең – дұшпан», «су ағып жатса – уайым» деген түс жорулары да бар. Осындай бейресми түсіндірмелер халықтың өмір жолында түрлі жағдайларға бейімделуіне көмектеседі.
Психологиялық түсіндірме
Психологиялық түсіндірме
Қазіргі заманғы психологтар түстерді адамның ішкі сезімдері мен ойларының бейнесі деп түсіндіреді. Түсінде қозы көру – мейірімділік пен қамқорлықтың белгісі болуы мүмкін. Бұл түс сіздің ішкі тыныштық пен жайлылыққа деген ұмтылысыңызды білдіруі мүмкін. Психологтар түстерді адамның ой-санасының айнасы деп баға береді. Сізге қандай ойлар немесе сезімдер әсер етуде? Мүмкін, бұл түстер сізді өз өміріңізде өзгерістер жасауға итермелей ме?
Мифологиялық және символдық мағына
Мифологиялық және символдық мағына
Түстердің архетиптік образы ежелден бері адам санасына әсер ететін символдық мәнге ие. Түркі халықтарының мифологиясында қозы бейнесі жомарттық пен көпшілікке жәрдемші ретінде қарастырылған. Бұл архетип – адамзат тарихында мейірімділік пен достықтың белгісі. Әлемдегі көп мәдениеттерде қозы бейнесі қуаныш пен бейбітшіліктің символы ретінде кездеседі.
Исламша түс жору
Исламша түс жору
Исламда да түстердің мағынасына ерекше мән беріледі. Құран және хадистерде түстерге байланысты арнайы айтылған нәрселер бар. Мәселен, түсте қозы көру жақсылық пен береке ретінде қабылдануы мүмкін. Бұл – Алланың берген нығметі мен мейірімі деген ұғымды білдіреді. Дегенмен, әрбір түс адамның өзіндік өмірлік жағдайына байланысты әр қалай түсіндіріледі.
Жеке адамның тәжірибесіне байланысты
Жеке адамның тәжірибесіне байланысты
Түс жору – әр адамның жеке тәжірибесіне негізделген процесс. Әрқайсысымыздың өміріміздегі эмоциялық күйіміз, ішкі сезімдеріміз түстерімізге әсер етеді. Сондықтан түсімізді өзіміздің өмірлік тәжірибемізбен байланыстыра қарастыру маңызды. Түс күнделігін жүргізіп, түстерді бақылау арқылы біз өзімізді тереңірек түсіне аламыз.
Қорытынды
Түс жору – халықтық дәстүрмен астасқан терең философиялық тақырып. Халықтық, психологиялық, мифологиялық және исламдық көзқарастардың барлығы да осы бір ұғымды кеңінен түсінуге жәрдемдеседі. Әрбір түс біздің ішкі әлеміміздің айнасы, сондықтан да оған зейін қойып, мән беруіміз қажет. Әркім өз түстерін мәнерлеп, олардан шабыт алу үшін оларға назар аудара білуі тиіс. Мүмкін, сіздің түстеріңіз де өміріңізге жаңа бетбұрыс алып келер?